WAARDE VAN CULTUUR


Cultuur zorgt voor betekenisgeving en verbeeldingskracht. Maar ook voor sociale cohesie en bedrijvigheid.

Geldt dat ook voor Brabant?

Wij hebben het afgelopen jaar, samen met vier andere partijen, gewerkt aan het onderzoeksproject Waarde van cultuur. Om te weten hoe ingespeeld kan worden op de specifieke kenmerken van een regio, door bijvoorbeeld beleidsmakers of medewerkers van culturele organisaties en instellingen, is het van belang te weten wat die regio kenmerkt. Met het verschijnen van dit eerste onderzoeksrapport Waarde van cultuur, dat tegelijkertijd een toestandsmonitor is, hebben beleidsmakers en cultuurwerkers veel van deze specifieke gegevens in handen.


De inzet van de monitor is om zowel te informeren over de staat van het culturele veld zelf, als over de relaties die dat veld heeft met andere velden. Het onderzoek wil hiermee een bijdrage leveren aan een compleet overzicht van de ontwikkeling van het culturele veld in Noord-Brabant.


Drie kapitalen

In de Cultuuragenda van de Provincie Noord-Brabant wordt verwezen naar een meervoudige waarde van cultuur. Cultuur heeft allereerst een intrinsieke waarde: de eigenstandige waarde en dynamiek van kunst en cultuur. We kijken hierbij vooral naar het cultuuraanbod en de ontwikkeling van culturele organisaties. Naast het perspectief van het culturele kapitaal, kan ook gekeken worden naar de sociale waarde of maatschappelijke betekenis van cultuur. Het gaat over de participatie met en waardering voor kunst en cultuur, en zo op het maatschappelijk draagvlak dat dit veld geniet. Tot slot beschrijven we in Waarde van cultuur de toevoeging van cultuur aan de Brabantse economie: we brengen onder andere de culturele werkgelegenheid, bedrijvigheid en vestigingsklimaat in beeld.


Met deze drie kapitalen brengen we de positie van kunst en cultuur in al haar veelzijdigheid goed in beeld. Dit kan als vertrekpunt dienen voor het vormen van regionaal beleid. Een helder regionaal profiel kan helpen in het maken van keuzes.

Het gaat goed met de cultuur in Brabant, maar er is ook huiswerk

Kijken we bijvoorbeeld naar het aanbod, dan staat Brabant op de 3e of 4e plek vergeleken met de andere provincies. Zetten we dit af tegen het aantal inwoners, dan komt Brabant echter minder goed uit de verf. Ook geeft slechts 34% van de Brabanders aan dat er voldoende culturele voorzieningen in de buurt zijn. Aan de andere kant: grenzen vervagen, ketengedachte verliest waarde en er zijn veel cross-overs. Er is veel activiteit buiten het gesubsidieerde domein om. Ook vinden Brabanders dat cultuur en erfgoed veel bijdragen aan de ontmoeting en verbinding tussen mensen, aan het saamhorigheidsgevoel van een buurt. De waardering voor cultuur is hoog en ook wordt er veel geparticipeerd: 93% bezoekt en 62% beoefent. Dit is maar een kleine greep uit de schat aan informatie die Waarde van cultuur te bieden heeft. Het volledige rapport is in te zien en te downloaden via onze site, en dan weet je ook wat het figuur hiernaast precies betekent!

image

Een monitor is geen monitor zonder herhaling

Deze monitor is een toestandsmonitor en geeft een beeld van de stand van zaken van de culturele sector in Noord-Brabant op dit moment. Omdat we voor het eerst verschillende onderzoeken samenvoegen, waarvan sommige ook herhaalonderzoeken zijn, kunnen we zoals gezegd geografisch en in tijd vergelijken, wat nu al zeer zinvol is en een basis vormt van een samenhangende set data. Maar dat geldt niet voor alle indicatoren. Als geheel wordt de monitor steviger en waardevoller als we dit onderzoek herhalen. We doen dat bij voorkeur opnieuw in 2020.

Meer over de waarde van cultuur

Gerard Rooijakkers sprak tijdens een keynote op de bijeenkomst van Waarde van Cultuur. Hij schreef er een artikel over in het Brabants dagblad van 20 juni 2018.

In het Brabants Dagblad en Eindhovens dagblad was zaterdag 16 juni 2018 een voorproefje van de resultaten te lezen in een interview met twee van de onderzoekers.

Bo Broers en Britte van Dalen schreven een blog over het onderzoeksproject.