Hernieuwde landelijke aandacht voor de situatie van arbeidsmigranten

Nieuwe stappen in het arbeidsmigratievraagstuk mede door coronacrisis

Door Marleen van der Haar

"De coronacrisis heeft als contrastvloeistof gewerkt voor het vraagstuk arbeidsmigratie", zei iemand tijdens de eerste serie werkbezoeken die voorzitter Emile Roemer en zijn Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten aflegde in mei 2020 in Tilburg. En waarbij wij vanuit onze expertise van het vraagstuk in Brabant ook aanschoven. De coronacrisis maakt scherp waar de rafelranden zijn op het gebied van arbeid, huisvesting en de impact van de organisatie van met name uitzendwerk op de positie van arbeidsmigranten in Nederland. En dat is goed nieuws.

Een heldere koers: arbeidsmigranten zijn géén tweederangsburgers

Inmiddels heeft het Aanjaagteam een tweede rapport met aanbevelingen uitgebracht, waarop we half december een kabinetsreactie verwachten. We zijn verheugd over de hernieuwde landelijke aandacht voor de situatie van arbeidsmigranten, maar ook voor het systeem waarbinnen deze vorm van arbeid wordt gefaciliteerd of soms gestimuleerd. Het rapport van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten wil een heldere koers: 'Arbeidsmigranten zijn géén tweederangsburgers'.

Het gaat om werken, wonen én leven

Vier jaar geleden startten we bij Het PON & Telos met onderzoek naar dit complexe vraagstuk in Brabant, één van de provincies met het hoogst aantal arbeidsmigranten in Nederland. Gemeenten, regio’s en later de Provincie Noord-Brabant vroegen ons om onderzoek te doen en advies te geven. Onze benadering is integraal: we willen de hele keten in beeld en willen alle stakeholders betrekken in de analyse van het vraagstuk. Vanuit het perspectief van arbeidsmigranten gaat het om werken, wonen én leven. Gesprekken met Poolse arbeidsmigranten en betrokken sleutelfiguren maakten toen al heel scherp duidelijk: een cruciaal onderdeel van een eerlijke positie is toegang tot goede informatie en ondersteuning. In ons eerste rapport (2017) concludeerden we dat het faciliteren van voorlichting (rechten, plichten en voorzieningen) en wegwijs maken bijdraagt aan zelfredzaamheid en deze groep voorbereid op het leven in de participatiesamenleving, zeker voor hen die besluit voor langere tijd zich in Nederland te vestigen. Roemer benoemt in zijn rapport, naast het belang van onafhankelijkheid voor arbeidsmigranten, ook het belang van het stimuleren van hun zelfredzaamheid. Het Pon & Telos kijkt uit naar de manier waarop het kabinet deze beide aspecten, het aanpakken van misstanden door de manier waarop arbeidsmigratie nu is georganiseerd in Nederland én het stimuleren van de zelfredzaamheid van arbeidsmigranten, gaat vormgeven. Voor beleidsmakers en bestuurders vraagt arbeidsmigratie een integrale kijk vanuit de beleidsdomeinen arbeid en economie, huisvesting én participatie, zorg en welzijn. Hoewel we nog altijd zien dat gemeenten en provincie in Brabant beleid ten aanzien van huisvesting prioriteren, zien we ook veel kiemen voor deze brede blik. Zo wordt op dit moment stappen gezet in het ontwikkelen van een 'migratie informatie punt'. Dat is goed nieuws voor (toekomstige) arbeidsmigranten!

image

Tweede rapport van Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten

'Geen tweederangsburgers' is de titel van het tweede rapport van Emile Roemer en het Aanjaagteam. In het rapport staan vijftig voorstellen om misstanden bij arbeidsmigranten tegen te gaan. De kern is dat arbeidsmigranten die naar ons land komen, behandeld moeten worden zoals wij dat zelf ook zouden willen. Het rapport wil uitbuiting en ongezonde woon- en werkomstandigheden tegengaan. Onder meer door het lostrekken van wonen en werkcontracten, certificering van uitzendbureaus, en het garanderen van minimaal vijftien vierkante meter leefruimte per persoon. Ook in de handhaving moet flink geïnvesteerd worden volgens het Aanjaagteam.

Wil je meer informatie over het thema arbeidsmigratie en onze projecten?