We zoomen hier in op beleidsparticipatie door inwoners. Beleidsparticipatie is geen garantie voor vertrouwen, maar heeft tegelijkertijd – vooral binnen een breder gedragen cultuur van welwillendheid en responsiviteit – een positief effect op het vertrouwen van burgers in het openbaar bestuur [4].

Ruimte bieden voor participatie begint bij het formuleren van het doel en de functie ervan. Het is belangrijk om bewust te zijn van de doelen waarvoor beleidsparticipatie wel en niet ingezet kan worden. In welke fase van de beleidscyclus wil je inwoners betrekken? Welke keuzes zijn nog open? Wie betrek je, in welke vorm en onder welke voorwaarden? En als het gaat om het maken van keuzes en besluitvorming; hoe worden de uitkomsten van een participatieproces gewogen en meegenomen?

Bij het organiseren van participatie is het belangrijk dat de antwoorden op deze vragen voorafgaand aan een proces helder zijn én duidelijk gecommuniceerd worden. Zowel naar de inwoners en organisaties die deelnemen aan een dergelijk proces als de beleidsmakers en bestuurders die iets moeten met de uitkomsten hiervan. En ook een terugkoppeling van besluiten richting de betrokkenen mag niet worden vergeten, inclusief de overwegingen en motivatie die eraan ten grondslag liggen.

Bij participatie gaat het ook vaak over representativiteit van inwoners. De vraag naar representativiteit kennen we natuurlijk ook in onze onderzoeken. In praktijk pakt dat verschillend uit. Als je informatie wilt ophalen gaat het over het verzadigingspunt: wat voegen nieuwe mensen nog aan informatie toe? Iedereen vanuit de betrokken gemeenschap betrekken lukt of kan niet altijd. Daarom maken we vaak (ook) gebruik van de inzet van sleutelpersonen of –organisaties. Gaande van sociale buurtverbinders tot ervaringsdeskundigen en belangenorganisaties. [5]